Ortopedi ve Travmatoloji

Ortopedi ve Travmatoloji, kas-iskelet sisteminin (kemikler, eklemler, kaslar, tendonlar, bağlar ve sinirler) hastalıklarının, yaralanmalarının ve deformitelerinin teşhis, tedavi ve rehabilitasyonu ile ilgilenen tıp dalıdır. Ortopedik cerrahlar, kas-iskelet sistemi ile ilgili birçok rahatsızlığı cerrahi ve cerrahi olmayan yöntemlerle tedavi ederler. Bu alan, spor yaralanmaları, doğuştan gelen deformiteler, dejeneratif hastalıklar, tümörler, enfeksiyonlar ve travmatik yaralanmaları kapsar.

Ortopedi ve Travmatolojinin Alt Alanları

1. Diz Cerrahisi

   • Artroskopik Diz Cerrahisi: Minimal invaziv yöntemlerle menisküs, kıkırdak ve bağ yaralanmalarının tedavisi.
   • Total Diz Protezi: İleri derecede osteoartrit veya diğer dejeneratif hastalıklar için diz ekleminin değiştirilmesi.
   • Ligament Rekonstrüksiyonu: Ön çapraz bağ (ACL) yırtıklarının onarılması.

2. Kalça Cerrahisi

   • Total Kalça Protezi: Kalça eklemindeki dejeneratif hastalıklar veya kırıklar için eklemin değiştirilmesi.
   • Kalça Artroskopisi: Labrum yırtıkları ve femoroasetabular sıkışma (FAI) gibi durumların minimal invaziv tedavisi.
   • Osteotomi: Kalça displazisi gibi durumlarda kemiklerin kesilmesi ve yeniden hizalanması.

3. Omuz ve Dirsek Cerrahisi

   • Rotator Manşet Onarımı: Omuzdaki yırtık tendonların onarılması.
   • Omuz Stabilizasyonu: Tekrarlayan omuz çıkıklarının tedavisi.
   • Dirsek Artroskopisi: Dirsek eklemindeki problemlerin minimal invaziv tedavisi.

4. El ve El Bileği Cerrahisi

   • Karpal Tünel Sendromu: Median sinirin bilekte sıkışmasının cerrahi olarak giderilmesi.
   • Tendon Onarımı: Fleksör ve ekstansör tendon yaralanmalarının tedavisi.
   • Dupuytren Kontraktürü: Elin avuç içinde ve parmaklarda kısalmalara yol açan bağ dokusunun çıkarılması.

5. Ayak ve Ayak Bileği Cerrahisi

   • Ayak Bileği Artroskopisi: Ayak bileği burkulmaları ve kıkırdak hasarlarının minimal invaziv tedavisi.
   • Halluks Valgus: Ayak başparmağının dışa doğru eğrilmesinin cerrahi tedavisi.
   • Ayak Kırıkları: Ayak kemiklerinin kırıklarının cerrahi veya cerrahi olmayan tedavisi.

6. Omurga Cerrahisi

   • Disk Hernisi (Bel Fıtığı): Omurgadaki fıtıklaşmış disklerin cerrahi tedavisi.
   • Skolyoz: Omurga eğriliğinin cerrahi düzeltilmesi.
   • Spinal Füzyon: Omurganın belirli segmentlerinin kaynaştırılması.

7. Pediatrik Ortopedi

   • Doğuştan Gelen Deformiteler: Kalça displazisi, pes ekinovarus (çarpık ayak) gibi doğumsal durumların tedavisi.
   • Gelişimsel Bozukluklar: Bacak uzunluğu farkı, gelişimsel kalça displazisi gibi durumların tedavisi.
   • Serebral Palsi: Kas-iskelet sistemi sorunlarının tedavisi ve rehabilitasyonu.

8. Spor Cerrahisi

   • Ligament ve Tendon Onarımları: Sporcularda yaygın olarak görülen bağ ve tendon yaralanmalarının tedavisi.
   • Artroskopi: Spor yaralanmalarının minimal invaziv tedavisi.
   • Rehabilitasyon: Yaralanma sonrası sporcuların eski performanslarına dönmeleri için gerekli tedaviler.

9. Tümör Cerrahisi

   • Kemik ve Yumuşak Doku Tümörleri: İyi huylu ve kötü huylu tümörlerin cerrahi tedavisi.
   • Rekonstrüksiyon: Tümör çıkarıldıktan sonra eksik kalan kemik veya yumuşak dokunun onarımı.

10. Travma Cerrahisi

    • Kırık Tedavisi: Kemik kırıklarının cerrahi veya cerrahi olmayan yöntemlerle tedavisi.
    • Dislokasyonlar: Eklem çıkıklarının tedavisi ve rehabilitasyonu.
    • Yumuşak Doku Yaralanmaları: Kas, tendon ve ligament yaralanmalarının tedavisi.

Ortopedi ve Travmatolojide Kullanılan Yöntemler

• Artroskopi: Küçük kesilerden sokulan bir kamera ve cerrahi aletlerle eklem içi problemlerin teşhis ve tedavisi.
• Protez Cerrahisi: Bozulmuş eklemlerin metal ve plastik bileşenlerle değiştirilmesi.
• Osteotomi: Kemiklerin kesilerek yeniden hizalanması.
• Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon: Cerrahi sonrası hastaların iyileşmesini hızlandırmak ve normal fonksiyonlarını geri kazanmalarını sağlamak.
• Mikrocerrahi: Küçük damarlar ve sinirlerin onarımı için kullanılan ince cerrahi teknikler.
• İmmobilizasyon: Alçı veya atel kullanarak kemiklerin ve eklemlerin sabitlenmesi.

Ortopedi ve Travmatoloji Hastalarının Rehabilitasyonu

Rehabilitasyon, ortopedik ve travmatolojik hastaların tedavisinin önemli bir parçasıdır. Ameliyat sonrası veya ameliyatsız tedavi süreçlerinde aşağıdaki yöntemler kullanılır:

• Fizik Tedavi: Kas gücünü ve esnekliği artırmak, eklem hareket açıklığını geri kazandırmak.
• Ergoterapi: Hastaların günlük yaşam aktivitelerine dönmelerini sağlamak için yapılan terapiler.
• Ağrı Yönetimi: İlaç tedavisi, fizik tedavi modaliteleri (ısı, buz, ultrason, elektrik stimülasyonu) ve diğer yöntemler.
• Yaralanma Önleme: Gelecekteki yaralanmaları önlemek için eğitim ve koruyucu önlemler.
• Psikolojik Destek: Hastaların tedavi sürecinde karşılaşabilecekleri psikolojik zorluklarla başa çıkmalarını sağlamak.

Ortopedi ve travmatoloji, geniş kapsamlı bir tıp dalıdır ve hastaların yaşam kalitesini artırmak için çeşitli cerrahi ve cerrahi olmayan yöntemler kullanır. Uzmanlık gerektiren bu alan, her yaş grubundan hastanın kas-iskelet sistemi sağlığını iyileştirmeyi amaçlar.